Maandag 22 februari
- 19.30 u. – Niet-inheemse bomen voor de tuin van de toekomst: een must – Martin Hermy, KULeuven
Martin Hermy, emeritus professor bij de faculteit Bio-ingenieurswetenschappen van de KULeuven en schrijver van het boek “De juiste boom voor elke tuin” licht toe hoe niet-inheemse bomen een belangrijke sleutel zijn op de toekomst. De inheemse bomenflora is namelijk beperkt. Bovendien worden bomen vaak te groot voor de kleiner wordende tuin en hebben ze meer en meer last van ziekten en plagen.
- 20.30 u. – In de voetsporen van Van Ooststroom en Reichgelt, een speurtocht naar woladventieve planten langs de Grensmaas – Sipke Gonggrijp, Stichting Hortus Alkmaar
Sipke Gonggrijp (collectiebeheerder bij Hortus Alkmaar en amateur botanist) brengt een overzicht van bijzondere adventieve planten die de afgelopen vijf jaar werden gevonden langs de Grensmaas. Door werkzaamheden binnen het project "Ruimte voor de rivier" kwam een deel van de oude zaadbank aan het licht, wat leidde tot de vondst van soorten die hier vanaf de jaren ’50 door de botanici van Ooststroom en Reichgelt werden beschreven.
Dinsdag 23 februari
- 19.30 u. – Vogels net over de grens. Trends in Nederlands Limburg en Noord-Brabant – Henk Sierdsema, Sovon
Vlak over de grens in Noord-Brabant en (Nederlands) Limburg bestaat al een lange traditie in het maken van provinciale en regionale avifauna’s. De eerste provinciale avifauna van Limburg dateert al van 1926 en die van Noord-Brabant van 1967. Ook daarna is er veel energie gestoken in grootschalige broedvogelkarteringen en nieuwe avifauna’s. Naast deze ruimtelijke informatie is er sinds de jaren tachtig veel informatie verzameld van de aantalsontwikkelingen. In dit verhaal neemt Henk Sierdsema ons mee naar die vogelwereld vlak over de grens en de monitoring daarvan.
Henk Sierdsema is senior onderzoeker bij Sovon, Sovon-ambassadeur in Noord-Brabant en voorzitter van de stichting Vogels in Brabant. Hij woont in Sint-Oedenrode (even boven Eindhoven).
- 20.30 u. – Wintervoeding voor akkervogels, een succesverhaal? – Paula Ulenaers, Vlaamse Landmaatschappij
De meeste akkervogels in Vlaanderen hebben het moeilijk in hun voortbestaan. Met behulp van beheerovereenkomsten, afgesloten met landbouwers, probeert de Vlaamse overheid het tij te keren. In Haspengouw worden onder andere beheerovereenkomsten voor de aanleg van vogelvoedselgewassen afgesloten. Profiteren akkervogels van deze vogelvoedselgewassen? Of wat kunnen we leren uit wintervogeltellingen in deze regio?
Paula Ulenaers werkt als senior-expert (klimaat, biodiversiteit en ecosysteemdiensten) bij de Vlaamse Landmaatschappij en was actief betrokken bij de data-analyse.
Woensdag 24 februari
- 19.30 u. – Bodemerosie in Limburg: een probleem? – Jean Poesen, KULeuven
Bodems verschaffen ons vele ecosysteemdiensten. Deze zijn als het ware de rente op ons bodemkapitaal. Helaas wordt deze “rente” aangetast door verschillende bodemdegradatieprocessen waarvan erosie wereldwijd op de eerste plaats komt. Hoe staat het met de bodemerosie in Limburg? Deze lezing gaat dieper in op de ruimtelijke spreiding, de belangrijkste processen, controlerende factoren en gevolgen van bodemerosie in Limburg. Moeten we erosie als een vijand of een vriend van de natuur beschouwen?
Jean Poesen is fysisch geograaf en emeritus professor bij het Departement Aard- en omgevingswetenschappen van de KULeuven.
Donderdag 25 februari
- 19.30 u. – Kweek en herintroductie van de Grote modderkruiper – Jeroen Van Wichelen, Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek
Jeroen Van Wichelen verricht beleidsondersteunend onderzoek aan het INBO met betrekking tot het herstel van aquatische fauna in Vlaanderen. Hij brengt het verhaal van de grote modderkruiper. Deze bijzondere vis was vroeger alomtegenwoordig in moerassen en overstromingsvlaktes in Vlaanderen, maar is tegenwoordig bijna volledig verdwenen. Met de uitrol van een recent ontwikkeld soortbeschermingsplan willen we de soort opnieuw op de kaart zetten. Dit zal gebeuren door middel van uitgebreid onderzoek naar het voorkomen van deze moeilijk traceerbare soort, habitatherstel en uitzet van genetisch gezonde kweekdieren.
- 20.30 u. – Het Albertkanaal als natuurverbinding voor vleermuizen – Wout Willems, Natuurpunt
Wout Willems coördineert het vleermuisonderzoek bij Natuurpunt Studie en ondersteunt de Vlaamse vleermuizenwerkgroep. Hij licht toe hoe het Albertkanaal een rol speelt als natuurverbinding voor vleermuizen. Recent onderzoek met vleermuizendetectoren?ging niet enkel na welke soorten het kanaal gebruiken als natuurverbinding, maar ook wanneer en hoe. Ook de connectie met de gebieden in de omgeving werd onderzocht, en de verbinding met de mergelgroeven in Riemst als winterslaapplaats.
Vrijdag 26 februari
- 19.30 u. – Biodiversiteit van daktuinen, de moeite waard? – Thomas Vandijck, UHasselt
Daktuinen komen in Vlaanderen meer en meer voor, deels doordat verschillende steden de constructie ervan verplichten bij nieuwbouw of renovatie. Eén van de gepaarde voordelen zou een toename in urbane biodiversiteit zijn. Deze studie onderzocht de diversiteit aan invertebraten op 12 daktuinen (Gent, Hasselt en Antwerpen). Welke soorten zijn er aangetroffen over de tijdspanne van een jaar en wat vertelt ons dit?
Thomas is als doctoraatstudent verbonden aan Universiteit Hasselt. Hij is aangesteld op EcoCities: een Vlaams project dat groendaken en -wanden onderzoekt als een bron voor ecosysteemdiensten.
- 20.30 u. – Sleedoorn- en Iepenpage in Limburg: tweemaal een verschillende verhaal – Ilf Jacobs, Natuurpunt
In 2019-2020 werden de meest mysterieuze dagvlinders van Limburg onder de loep genomen, de Sleedoorn- en Iepenpage. Op basis van onder andere historische waarnemingen en verspreidingsgegevens van waardplanten werd in samenwerking met vrijwilligers intensief gezocht naar beide soorten. De onderzoeksresultaten zijn verrassend en lopen voor de twee soorten sterk uiteen.
Ilf Jacobs is werkzaam bij Natuurpunt Studie en volgt beide soorten al heel wat jaren in detail op.
Zaterdag 27 februari
- 15.30 u. – Verwelkoming – Jan Mampaey, Provinciaal Natuurcentrum
- 15.35 u. – Impressies over 30 jaar natuuronderzoek in Limburg – Luc Crèvecoeur, Provinciaal Natuurcentrum
- 15.50 u. – Natuurbeelden uit 2020 – Frank Resseler, De Kijkhut
- 16.00 u. – Wat bomen ons vertellen over de geschiedenis van het klimaat, mensen en bossen – Valerie Trouet, Laboratory of Tree-Ring Research, University of Arizona
In deze lezing zal Valerie Trouet de aanwezigen inleiden in de wereld van de dendrochronologie, meer bepaald hoe we jaarringen gebruiken om de geschiedenis van het klimaat, bossen, en mensen te bestuderen. Deze topics komen aan bod: veldwerk, labowerk en dendrochronologische toepassingen in archeologie, bosecologie en paleoklimatologie. Na deze lezing kijk je nooit meer op dezelfde manier naar hout!
- 17.00 u. – Slotwoord – Bert Lambrechts, gedeputeerde voor Milieu en Natuur